TAEKWONDO
W dosłownym tłumaczeniu słowo TAE KWON-DO oznacza:
- TAE — stopa, uderzenie stopą;
- KWON – pięść, uderzenie pięścią;
- DO — droga, sposób, filozofia życia.
Nazwa sztuki oddaje ściśle jej treść: kształtowanie samego siebie poprzez trening walki.
TAE KWON-DO w obecnej formie, powstało współcześnie w Korei w 1955 roku. Twórcą współczesnego TAEKWON-DO jest gen. Choi Hong Hi, zmarły w czerwcu 2002. Przy opracowaniu TKD, czerpał on wiedzę m.in. ze starych koreańskich sztuk walki. W ciągu kilkudziesięciu lat swego istnienia, TAE KWON-DOdoprowadziło tradycyjny dorobek sztuk walki do technicznej perfekcji.
W opinii wielu praktyków sztuk walki, TAE KWON-DO, jest najdojrzalszym, najpełniejszym i najbardziej jednorodnym technicznie z istniejących systemów walki wręcz.
TAE KWON-DO łączy w sobie jako efekt treningów: zdrowie, umiejętność samoobrony, sprawność fizyczną i wysokie morale.
5 zasad TAE KWON-DO to:
- uprzejmość
- uczciwość
- wytrwałość
- samokontrola
- odwaga
TAE KWON-DO to również:
- system założeń filozoficzno — moralnych,
- 24 układy formalne zwane TUL,
- współzawodnictwo sportowe oparte na czterech konkurencjach indywidualnych i drużynowych tj.:
- układach formalnych,
- walce z lekkim kontaktem,
- technikach specjalnych,
- testach siły,
Taekwondoka posługuje się równie sprawnie rękami jak i nogami.
Techniki nożne, zwłaszcza wykonywane z wyskoku zyskały rozgłos w świecie sztuk walki, stając się niedoścignionym wzorem.
Jest to bardzo skuteczna i szalenie widowiskowa sztuka walki.
Obecnie TAE KWON-DO jest najliczniej uprawianą sztuką walki na Świecie. Trenuje je około 20 milionów osób. Polska należy światowej czołówki w rywalizacji sportowej oraz biorąc pod uwagę umiejętności techniczne „czarnych pasów”.
Wysokie wymagania stawiane kandydatom przystępującym do egzaminu na stopnie mistrzowskie powodują że Polacy pod względem technicznym nie ustępują instruktorom koreańskim.
HISTORIA TAEKWONDO
Powstanie i rozwój Taekwon-do są ściśle związane z życiem i działalnością jednej osoby – Choi Hong Hi. Urodził się on 9 listopada 1918 r. w Ha Dae w Korei. W wieku 12 lat rozpoczął naukę koreańskiej sztuki walki Tae Kyon u jednego z najznamienitszych mistrzów Han Il Dong i kontynuował ją przez 7 lat. Jako dziewiętnastolatek wyjechał do Kyoto w Japonii w celu kontynuowania nauki początkowo w szkole średniej, a następnie na uniwersytecie. Równocześnie rozpoczął studiowanie japońskiego karate. Wraz z wybuchem II Wojny Światowej został wcielony do armii japońskiej i wysłany na placówkę do Korei. Po przyjeździe zorganizował ruch niepodległościowy za co został skazany na 7 lat więzienia. W więzieniu dla zabicia nudy i utrzymania sprawności fizycznej samotnie ćwiczył w celi. W tym czasie, aż do momentu odzyskania niepodległości doskonalił swe umiejętności w sztuce walki wręcz. Po wyzwoleniu w sierpniu 1945 r. został wcielony do armii koreańskiej, gdzie zaczął robić karierę wojskową i jednocześnie nauczać sztuki walki. Już w 1951 roku został generałem brygady, a rok później szefem sztabu. W 1953 roku wydał swoją pierwszą książkę na temat służby wywiadowczej. W 1954 roku po raz pierwszy techniki Tae Kyon i japońskiego Karate przekształcił w nowy styl walki oparty na zupełnie innych założeniach. Wykorzystując pozycję społeczną powołał zespół ekspertów, z pomocą których sprawdzał słuszność założeń pod względem skuteczności, biomechaniki, anatomii i fizjologii. W 1955 r. opracowaną przez siebie sztukę walki nazwał Taekwon-do. Doprowadził do wcielenia Taekwon-do jako obowiązkowego szkolenia w armii koreańskiej, szkołach średnich i wyższych, a najlepszych instruktorów wysłał do zaprzyjaźnionych państw. Przemyślana polityka rozwoju dyscypliny oraz uznanie jej za sport narodowy Korei przez władze państwa i co za tym idzie, znaczne nakłady finansowe na jej rozwój i promocję spowodowała, że w krótkim czasie Taekwon-do było uprawiane przez kilka milionów adeptów. W 1959 roku zorganizował specjalną grupę pokazową składającą się z najlepszych posiadaczy czarnych pasów (stopni mistrzowskich), z którymi odbył podróż po krajach Dalekiego Wschodu, która odniosła sukces. W odwiedzonych krajach powstały szkoły i kluby Taekwon-do, a instruktorami zostali Koreańczycy z tak zwanej pierwszej linii. W tym samym roku powstał Koreański Związek Taekwon-do, a jego pierwszym prezydentem został Gen. Choi Hong Hi. Już 22 marca 1966 r. dzięki przemyślanej i konstruktywnej polityce generała została utworzona Międzynarodowa Federacja Taekwon-do (International Taekwon-do Federation), a jej członkami założycielami były związki narodowe następujących państw:Wietnamu, Malezji, Singapuru, Federalnej Republiki Niemiec, Stanów Zjednoczonych, Turcji, Włoch, Egiptu i Korei. W 1972 r. siedziba Międzynarodowej Federacji Taekwon-do została przeniesiona do Toronto w Kanadzie za jednomyślną zgodą związków członkowskich, tym samym ITF stracił poparcie rządu koreańskiego i wzbudził jego niezadowolenie. W wyniku utraty kontroli przez Koreę nad ITF-em został zreorganizowany Koreański Związek Taekwon-do i przemianowany na Światową Federację Taekwon-do (World Taekwon-do Federation). Opierając się w pracy szkoleniowej na egzystujących dotąd w cieniu Taekwon-do przedstawicielach odmian karate, zmieniono regulaminy sportowe, nazewnictwo, układy formalne powracając do odrzuconych przez ITF wzorców. Prezydentem nowej organizacji została osobistość związana z kolejnymi rządami Korei Południowej, multimilioner Un Yong Kim. WTF od początku swego istnienia za jeden z głównych celów postawił sobie zniszczenie ITF-u wszelkimi dostępnymi środkami, poprzez działania finansowe, organizacyjne, propagandowe i inne. Dla ITF-u był to bardzo trudny okres. Mimo wszystkich przeciwności Generał Choi organizował kolejne grupy pokazowe propagując idee oryginalnego Taekwon-do. Swoją działalność koncentrował na Europie (również Wschodniej:Polska, Węgry, Jugosławia) i państwach Trzeciego Świata. Już dwa lata później doprowadził do zorganizowania i Mistrzostw Świata Seniorów w Montrealu w Kanadzie. W czerwcu 1979 r. W Oslo w Norwegii została założona Europejska Federacja Taekwon-do. W 1980 r. ITF podpisał umowę o współpracy z KRL-D. Nawiązanie kontaktów z Koreą Północną otworzyło przed organizacją nowe możliwości. Gen. Choi Hong Hi pozyskał nowe zastępy instruktorów o bardzo wysokim poziomie technicznym, przy czym bardzo dyspozycyjnych i stosunkowo tanich. Organizacja otrzymała także pomoc finansową. Działania takie spowodowały dynamiczny rozwój Taekwon-do w pozostałych państwach Bloku Wschodniego i Trzeciego Świata. W grudniu 1985 r. z przyczyn organizacyjnych siedziba została ponownie przeniesiona, tym razem do Wiednia w Austrii. Przeniesienie jej do Europy zdecydowanie przyczyniło się do lepszego zarządzania, a także współpracy z poszczególnymi związkami narodowymi. Obecnie Międzynarodowa Federacja Taekwon-do zrzesza 112 związków narodowych i stale wzmacnia swoje struktury organizacyjne i szkoleniowe. Regularnie rozgrywa Mistrzostwa Świata Seniorów (w roku bieżącym w Rosji odbędą się X-te) oraz Mistrzostwa Świata Juniorów (w roku 1998 w Indii odbędą się V-te). Rozgrywane są też co roku Mistrzostwa Kontynentalne, turnieje międzynarodowe oraz różnego rodzaju turnieje otwarte. Ukazało się już V-te wydanie 15-tomowej Encyklopedii Taekwon-do autorstwa Gen. Choi Hong Hi. Twórca Taekwon-do nadal przeprowadza międzynarodowe seminaria szkoleniowe dla kadry trenersko-instruktorskiej. Ogólną liczbę trenujących Taekwon-do na całym świecie szacuje się na ok. 20 milionów osób.
ZNACZENIE UKŁADÓW TAEKWONDO ITF
CHON – JI (http://www.youtube.com/watch?v=5pXfgBadTvI) – układ symbolizuje prapoczątek świata i ludzkości. Złożony jest z dwu symetrycznych części, reprezentujących niebo ( Chon ) i ziemię ( Ji ).
DAN – GUN (http://www.youtube.com/watch?v=qECU7pyy9Ts)- upamiętnia postać władcy Dan – Gun, mitycznego założyciela państwa koreańskiego w 2333r. p.n.e.
DO – SAN (http://www.youtube.com/watch?v=heuWzAKFm68)- nazwa pochodzi od pseudonimu koreańskiego patrioty Ahn – Chang – Ho ( 1876-1938 ). 24 ruchy tego układu symbolizują całe życie poświęcone walce o niepodległość i edukację narodu.
WON – HYO (http://www.youtube.com/watch?v=3i1epwoomlo)– nazwa pochodzi od imienia mnicha, który za dynastii Silla ( 686 r.) wprowadził do Korei doktrynę buddyjską.
YUL – GOK (http://www.youtube.com/watch?v=rhIh3JCxqZQ)- nazwa pochodzi od pseudonimu filozofa i uczonego Yi I (1536-1584 ) zwanego „Koreańskim Konfucjuszem”. Liczba ruchów układu odnosi się do miejsca jego narodzin na 38 st. szerokości geograficznej. Zarys diagramu układu odpowiada starożytnemu znakowi oznaczającemu „uczony” lub „mędrzec”.
JOONG – GUN (http://www.youtube.com/watch?v=sPIYnMOYxLA)– nazwa pochodzi od imienia koreańskiego patrioty Ahn Joong – Gun, który dokonał udanego zamachu na japońskiego gubernatora Korei Hiro – Bumi Ito. 32 ruchy układu symbolizują wiek patrioty w chwili egzekucji w więzieniu Lui – Shung w 1910 r.
TOI – GYE (http://www.youtube.com/watch?v=anPOL4y9W_Y)– nazwa pochodzi od przydomku szesnastowiecznego uczonego neokonfucjańskiego Yi Hwang. Liczba ruchów układu odnosi się do miejsca jego urodzenia na 37 st. szerokości geograficznej. Zarys diagramu odpowiada znakowi oznaczającemu „uczony”.
HWA – RANG (http://www.youtube.com/watch?v=Wi2CdZZQeuw)– nazwa odnosi się do korpusu młodych wojowników Hwarang istniejącego za dynastii Silla w pocz. 7 w. n.e. Liczba ruchów układu odnosi się do 29 Dywizji Piechoty Koreańskiej Sił Zbrojnych, w których ukształtowała się sztuka walki Taekwon-do.
CHOONG – MOO (http://www.youtube.com/watch?v=B4ecoWIbOXY)- nazwa pochodzi od przydomku admirała Yi Soon – Sin z czasów dynastii Yi, wynalazcy pancernej podwodnej łodzi bojowej ( Kobukson ) w 1592 r. uważanej za praprzodka współczesnego okrętu podwodnego. układ ten kończy atak lewą ręką, symbolizujący śmierć admirała pozbawionego możliwości okazania swej potęgi ograniczonej nakazami lojalności wobec swego władcy.
KWANG – GAE – nazwa pochodzi od imienia sławnego króla za dynastii Kuguryo, który odzyskał utracone przez tą dynastię obszary wraz z dużą częścią Mandżurii. Diagram układu odpowiada ekspansji i odzyskaniu utraconych terenów. 39 ruchów układu odnosi się do pierwszych dwu liczb roku 391,w którym zasiadł on na tronie.
PO – EUN – nazwa związana jest ze sławnym, lojalnym poetą Chong – Mong – Chu: „Nie służyłbym drugiemu władcy chociaż miałbym być ukrzyżowany sto razy”. Jego myśl jest znana wszystkim Koreańczykom. Był także pionierem w dziedzinie fizyki. Diagram układu odnosi się do jego niezawodnej lojalności królowi i państwu, aż do końca dynastii Koryo.
GE – BAEK – nazwa pochodzi od wspaniałego gen. Ge – Beak za dynastii Beak Je ( 660 r.). Diagram układu symbolizuje surową i dokładną dyscyplinę wojskową.
EUI – AM – nazwa pochodzi od pseudonimu Son Byong Hi, przywódcy koreańskiego ruchu niepodległościowego ( 01.03.1919 r ). 45 ruchów oznacza jego wiek, w którym zmienił nazwę Dong Hak ( Kultura Wschodnia ) na Chondo Kyo ( Niebiańska Droga Wyznania ) w 1905 r. Diagram układu odnosi się do jego niezłomnego ducha i poświęcenia siebie dla własnego kraju.
CHOONG – JANG – nazwa pochodzi od pseudonimu gen. Kim Duk Ryang, który żył za dynastii Yi w 14 w. Układ kończy się atakiem lewą ręką, co symbolizuje jego tragiczną śmierć w wieku 27 lat w więzieniu, zanim zdołał osiągnąć pełną dojrzałość.
JUCHE – filozoficzna idea mówiąca o tym, że człowiek może wszystko opanować i że jest on władcą świata i własnego losu. Ta idea zakorzeniona została na Górze Baekdu, która jest symbolem narodu koreańskiego. Diagram jest symbolem Góry Baekdu.
SAM – IL – jest symbolem historycznej daty ruchu niepodległościowego w Korei, który rozpoczął się w całym kraju 1 marca 1919 r. 33 ruchy w układzie reprezentują 33 patriotów, którzy zaplanowali ten ruch.
YOO – SIN – nazwa pochodzi od gen. Kim Yoo Sin, powszechnego dowódcy za dynastii Silla. 68 ruchów oznacza dwie ostatnie liczby roku 668, w którym Korea się zjednoczyła. Pozycja gotowości oznacza miecz przeciągnięty po prawej stronie ( a nie prawidłowo po lewej ),co symbolizuje błąd gen. Yoo Sin, który podążył za rozkazami swego króla w celu walki z obcymi siłami przeciwko swojemu narodowi.
CHOI – YONG – nazwa pochodzi od imienia gen. Choi Young za dynastii Koryo z 14 w. Cieszył się wielkim poważaniem za swoją lojalność, patriotyzm, skromność. Został stracony przez swoich podwładnych kierowanych przez gen. Yi Sung Gae, który później został pierwszym królem dynastii Yi.
YON – GAE – nazwa pochodzi od gen. Yon Gae Somoon za dynastii Koguryo. 49 ruchów oznacza dwie ostatnie liczby roku 649, kiedy to Yon Gae zmusił dynastię Tang do wycofania się po zniszczeniu ich blisko 300 tys. oddziałów w Ansi Sung.
UL – JI – nazwa pochodzi od gen. Ul – Ji Moon Dok, który pomyślnie obronił Koreę przed zbrojną inwazją dynastii Tang złożoną z prawie miliona żołnierzy dowodzonych przez Yang Je w 612 r. Gen. Ul Yi postanowił prowadzić taktykę partyzancką i zdołał zdziesiątkować ogromny procent tychże sił. Diagram układu oznacza jego nazwisko, a 42 ruchy wiek autora, w którym zaprojektował ten układ.
MOON – MOO – układ oddaje honor 30-temu królowi z dynastii Silla. Jego ciało zostało pochowane obok Dea Wang Am ( Sławnej Wspaniałej Skały Królów ).Zgodnie z jego wolą ciało umieszczono w morzu, skąd jego dusza mogłaby zawsze bronić kraju przed Japonią. Mówi się, że Sok Gul Am (Kamienna Grota) została wybudowana po to, aby strzec jego grobowca. 61 ruchów oznacza dwie ostatnie liczby roku 661,w którym Moon Moo wstąpił na tron.
SO – SAN – pseudonim sławnego mnicha Choi Hyong Ung(1520-1604) za dynastii Yi. 72 ruch odnosi się do jego wieku, kiedy zorganizował on korpus żołnierzy-mnichów przy wsparciu swojego ucznia Sa Myung Dang. Żołnierze-mnisi pomogli odeprzeć napad japońskich piratów, którzy najechali na półwysep koreański w 1592 r.
SE – JONG – nazwa pochodząca od imienia sławnego króla Korei Se – Jong, który wynalazł koreański alfabet w 1443 r. Był on także znanym meteorologiem. Diagram układu symbolizuje znak króla, a 24 ruchy odnoszą się do 24 liter wchodzących w skład koreańskiego alfabetu.
TONG – IL -oznacza postanowienie o unifikacji Korei, która została podzielona w 1945r. Diagram jest symbolem jedności narodowej.
ZNACZENIE PASÓW W TAEKWONDO
Każda sztuka walki wschodniej ma swoje symbole i kolory pasów. Każdy kolor ma inne znaczenie i reprezentuje stan umiejętności osoby noszącej dany pas. W Tae Kwon Do jest sześć podstawowych kolorów pasów:
- Biały – oznacza czystość, świeży początek i brak jakiejkolwiek wiedzy w Tae Kwon Do;
- Żółty – symbolizuje ziemię, z której wyrasta roślina; ten etap jest podstawą kiełkującej wiedzy Tae Kwon Do;
- Zielony – reprezentuje zieloną roślinkę, która już wykiełkowała i sięga coraz wyżej w górę, stając się coraz silniejszą i coraz bardziej dojrzałą; zielony pas symbolizuje rosnący i namacalny zasób wiedzy i możliwości;
- Niebieski – reprezentuje niebo i nowe wysokości; uczeń z niebieskim pasem ma coraz bardziej zaawansowane umiejętności zarówno fizyczne, jak i umysłowe i emocjonalne;
- Czerwony – reprezentuje słońce, które jest źródłem potężnej energii i mocy; kolor jest także uniwersalnym symbolem niebezpieczeństwa; na tym etapie uczeń Tae Kwon Do powinien posiadać dużą siłę i pewność siebie; musi też osiągnąć równowagę pomiędzy samokontrolą a pokorą;
- Czarny – kontrast białego, reprezentuje biegłość i dojrzałość; oznacza także koniec jednej drogi (awansów poprzez kolorowe pasy), a początek kolejnej drogi w osiągnięciu doskonałości (awansów poprzez rankingi kolejnych czarnych pasów – dany).
W zależności od szkoły, wystepują też pasy mieszane, które symbolizują półmetek pomiędzy jednym a drugim pasem. Jest więc żółty pas z zielonym paskiem biegnącym przez środek, zielony pas z niebieskim paskiem, niebieski pas z czerwonym paskiem, czerwony pas z czarnym paskiem, czerwony pas z dwoma czarnymi paskami, w końcu czarno-czerwony pas (pół-na-pół), który symbolizuje czteromiesięczny okres próbny od czasu zdania na czarny pas, do czasu otrzymania fizycznego czarnego pasa, na którym wydrukowane jest twoje imię i nazwisko oraz ranga.
Na każdy pas, nawet ten mieszany, trzeba zdawać egzamin.
KOLORY PASÓW
10 cup — biały pas
9 cup — biały pas z żółtą belką
8 cup — żółty pas
7 cup — żółty pas z zieloną belką
6 cup — zielony pas
5 cup — kolejna belka, tym razem niebieska na zielonym pasie
4 cup — niebieski pas
3 cup — niebieski pas z czerwoną belką
2 cup — czerwony pas
1 cup — ostatni stopień uczniowski, czarna belka na czerwonym pasie
1–9 Dan — stopnie mistrzowskie.
Oto co oznaczają poszczególne stopnie mistrzowskie:
- I do III Dan — BOOSABUM NIM (młodszy Instruktor),
- IV — VI — Dan SABUM NIM (instruktor klasy międzynarodowej),
- VII-VIII — Dan SAHYUM NIM (Mistrz),
- IX Dan — SASEONG NIM (Wielki Mistrz).